ازدیاد علم امام معصوم از منظر روایات

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته سطح 4 موسسه آموزش عالی امام صادق(ع)

چکیده

‏متکلمان امامیه در اینکه امام باید از علمی جامع و کامل نسبت به معارف و احکام دین برخوردار باشد، اجماع دارند، اما در آگاهی امام از حقایق عالم تکوین و حوادث گذشته، حال و آینده، باطن انسان‌ها، اخبار برزخ، قیامت و... اختلاف دارند. بدون شک یکی از اسباب اصلی این اختلاف، وجود دو دسته از روایات در منابع روایی است. یک دسته، از علم امام به موارد ذکر شده خبر می‌دهند و دسته دیگر، از افزایش علم امام سخن می‌گویند و اینکه هر سال یا هر شب جمعه و حتی لحظه به لحظه بر علم امام اضافه می‌شود و اگر این افزایش نباشد، علم امام نابود می‌شود. در نوشتار پیش رو، این دو دسته روایات از حیث سند و دلالت بررسی و تحقیق شده، و چگونگی رفع تعارض بین آنها روشن می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Increasing the knowledge of Imam from the perspective of narrations

نویسنده [English]

  • mohammad farzi pooreiyan
دانش آموخته سطح 4
چکیده [English]

The scope of the Imam's knowledge is one of the most important issues of the Imamate, which has long been discussed among Islamic theologians. Imami theologians agree that the Imam should have a comprehensive and complete knowledge of the teachings and rules of religion, but have some differences about the Imam's awareness of the facts of the world of creation and past, present and future events, the interior of human beings, purgatory news, and resurrection.Undoubtedly, one of the main sources of this difference is two categories of narrations, some of which discuss the Imam's knowledge about the mentioned cases and others speak about the increase of the Imam's knowledge. The content of the second category of narrations is to increase the knowledge of the Imam at a specific time that conflicts with his knowledge of the above-mentioned matters. In the present article, the conflict between these two categories of narrations in terms of document and meaning will be resolved.

کلیدواژه‌ها [English]

  • knowledge
  • Imam
  • increase of knowledge
  • Friday night
1. قرآن کریم.
2. ابن أبی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله، 1404ق، شرح نهج البلاغة، چاپ اول، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، قم.
2. حر عاملى، محمد بن حسن، 1425 ق، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، چاپ اول، اعلمى، بیروت.
3. خویی، سید ابوالقاسم، 1410 ق، معجم رجال الحدیث‏، بی‌چا، مرکز نشر آثار شیعه، قم‏.
4. خویى، میرزا حبیب الله هاشمى، حسن زاده آملىٍ، حسن و کمره‌اى، محمد باقر، 1400 ق، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة و تکملة منهاج البراعة، چاپ چهارم، مکتبة الإسلامیة، تهران.
5. شریف الرضى، محمد بن حسین، 1414ق، نهج البلاغة (تصحیح صبحی صالح)، اول، هجرت، قم.
6. صدر الدین شیرازى، محمد بن ابراهیم، شرح أصول الکافی، 1383 ش، چاپ اول، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى، تهران.
7. صفار، محمد بن حسن، 1404ق، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، قم.
8. طوسى، محمد بن الحسن‏، 1414 ق، الأمالی، اول، دار الثقافة، قم‏‏.
9. طوسى، محمد بن حسن، 1420 ق، فهرست کتب الشیعة و أصولهم و أسماء المصنّفین و أصحاب الأصول، چاپ اول، ستاره، قم.
10. طوسی، محمد بن حسن، 1381ق، رجال الشیخ الطوسی‏، انتشارات حیدریه، نجف‏.
11. عده اى از علماء، الأصول الستة عشر، 1363 ش، چاپ اول، دار الشبستری للمطبوعات، قم.
12. فیض کاشانى، محمد محسن بن شاه مرتضى، الوافی، 1406 ق، چاپ اول، کتابخانه امام أمیر المؤمنین على7، اصفهان.
13. کلینی، محمد بن یعقوب‏، 1407ق، الکافی، دار الکتب الاسلامیه، تهران.
14. مازندرانى، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی الأصول و الروضة، 1382 ق، چاپ اول، المکتبة الإسلامیة، تهران.
15. مجلسی، محمد باقر، 1403ق، بحار الانوار، موسسة الوفاء، بیروت، لبنان.
16. مجلسی، محمد باقر‏، 1404ق، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول6، دار الکتب الإسلامیة، تهران.
17. مجلسى، محمدتقى بن مقصودعلى، لوامع صاحبقرانى (مشهور به شرح فقیه)، 1414 ق، بی‌چا، مؤسسه اسماعیلیان، قم.
18. مفید، محمد بن محمد، 1413 الف، الاختصاص، الموتمر العالمى لالفیة الشیخ المفید، قم.
19. مفید، محمد بن محمد، 1413 ب، أوائل المقالات فی المذاهب و المختارات، المؤتمر العالمی للشیخ المفید، قم.
20. نادم، محمد حسن، 1388ش، علم امام (مجموعه مقالات)، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم.
21. نجاشی، احمد بن على، 1365ش، رجال النجاشی، ششم، مؤسسة النشر الاسلامی، قم.