روش شناسی کلامی فیض کاشانی

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس حوزه علیمه

2 دانش پژوه سطح 4 موسسه آموزش عالی امام صادق(ع)

چکیده

فیض کاشانی از متکلمان نامی شیعه در قرن یازدهم است و در زمینه اعتقادات دینی آثار گوناگونی دارد. روش کلامی او ترکیبی از نقل وحیانی، عقل فلسفی، و شهود عرفانی است. وی معتقد است که عقل نسبت به فهم برخی از معارف مستقل است و بین معارفی که حکمای نخستین بیان کرده‌اند و آنچه را که شرع بیان کرده، منافاتی وجود ندارد. آیات و روایات نقش ویژه‌ای در مباحث کلامی ایشان دارند تا آنجا که برخی از آثار کلامی او استنباط شده از آیات و روایات است. ایشان برخی از باورهای مربوط به معاد- مانند فرشته منکر، صحیفه اعمال، میزان و شهادت اعضای انسان- را به صورت حِکمی و عقلی تبیین نموده است. وی فرقه صوفیه را سخت مورد نکوهش قرار داده، و مردم را نسبت به اعتقادات و رفتارهای ناشایست آنان برحذر کرده است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Faiz Kashani Theological Methodology

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Emamienia 1
  • Hussein Honarkhah 2
1 مدرس حوزه علیمه
2 دانش پژوه سطح 4 موسسه آموزش عالی امام صادق(ع)
چکیده [English]

Faiz Kashani is one of the 11th-century Shi'a theologians and has various works on religious beliefs. His theological method is a combination of revelation, philosophical reason, and mystical intuition. He argues that reason is independent of understanding some religious doctrines and that there is no contradiction between what the early scholars have stated and what the Shari'a has stated. Verses and narratives have a special role in their theological discourse as far as some of his theological works are inferred from the verses and narratives. He has explained some of the beliefs about resurrection such as the evil angel, the doctrine of the deeds, and the testimony of the human organs in a wise and rational manner. He strongly condemns the Sufi sect, and warns people of their bad beliefs and behaviors

کلیدواژه‌ها [English]

  • Faiz Kashani
  • Methodology
  • Intellectual Method
  • Intellectual-Philosophical Method
  • Transactional Method
  1. قرآن کریم.
  2. آشتیانی، جلال الدین، 1378ش، منتخباتی از آثار حکماء الهی ایران، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
  3. آقا بزرگ تهرانی، محمد محسن، 1403ق، الذریعة الی تصانیف الشیعة، بیروت، دار الأضواء.
  4. آقا بزرگ تهرانی، محمد محسن، 1430ق، طبقات أعلام الشیعة، بیروت، دار احیاء التراث العربیة.
  5. حر عاملی، محمد بن حسن، بی تا، أمل الآمل فی علماء جبل عامل، تحقیق: سید احمد حسینی اشکوری، بغداد، اندلس.
  6. سبحانی، جعفر، 1418ق، موسوعه طبقات الفقهاء، قم، مؤسسه امام صادق7.
  7. سبحانی، جعفر، 1424ق، معجم طبقات المتکلمین، قم، مؤسسه امام صادق7.
  8. صدر، حسن، بی تا، تکلمه أمل الآمل، حسینعلی محفوظ، عدنان دباغ، عبدالکریم دباغ، بی جا، دار المورخ العربی.
  9. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1371ش، النوادر، تحقیق: مهدی انصاری قمی، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.

10. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1371ش، ده رساله، اصفهان، انتشارات امام امیرالمومنین7.

11. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1375ش، اصول المعارف، تحقیق: جلال الدین آشتیانی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.

12. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1377ش، فهرست خود نوشت، محسن ناجی نصر آبادی، مشهد، آستان قدس رضوی.

13. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1386ش، الکلمات المکنونة، تحقیق: صادق حسن زاده، قم، مطبوعات دینی.

14. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1387ش، الأصول الأصیلة، تحقیق: ابوالقاسم نقیبی، تهران، مدرسه عالی شهید مطهری;.

15. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1387ش، الکلمات الطریقة، تهران، مدرسه عالی شهید مطهری;.

16. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1387ش، المعارف، تهران، مدرسه عالی شهید مطهری;.

17. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1387ش، قرة العیون فی أعزّ الفنون، حسن قاسمی، تهران، مدرسه شهید مطهری;.

18. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1387ش، مجموعه رسائل، تحقیق: بهراد جعفری، تهران، مدرسه عالی شهید مطهری;.

19. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1390ق، الحق المبین فی تحقیق کیفیه التفقه فی الدین، تهران، دانشگاه تهران.

20. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1406ق، الوافی، اصفهان، انتشارات امام امیرالمؤمنین7.

21. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1415ق، تفسیر صافی، تهران، انتشارات صدر.

22. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1418ق، علم الیقین فی اصول الدین، تحقیق: محسن بیدار فر، قم، بیدار.

23. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1423ق، الحقائق فی محاسن الأخلاق، تحقیق: محسن عقیل، قم، دار الکتاب الأسلامی.

24. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1425ق، انوار الحکمة، قم، بیدار.

25. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، 1428ق، عین الیقین، بیروت، دارالحوراء.

26. قمی، عباس، 1368ش، الکنی و الألقاب، تهران، انتشارات صدر.

27. مجلسی، محمد باقر، 1404ق، بحار الأنوار، بیروت، مؤسسة الوفاء.

28. مطهری، مرتضی، 1392ش، کلیات علوم اسلامی، جلد 3 (اصول و فقه)، صدرا.