حضرت آیت الله سبحانی (حفظه الله)
موسسه امام صادق(علیه السلام)فصلنامه کلام اسلامی2322-4592218320121121معناشناسی گزارههای دینی92461790FAعبدالحسین خسروپناهJournal Article20180510زبان دین و زبان اسلام، یکی از مباحث فلسفه دین و کلام جدید است. این مبحث به سه ساحت معناشناسی اسماء و صفات الهی، معناشناسی گزارههای دینی و اثباتپذیری باورهای دینی میپردازد. هدف مقاله حاضر، تبیین معناشناختی گزارههای دینی است. بدین منظور دیدگاه پوزیتیویسم و نظریه تحلیل زبانی، گزارش و نقادی شده و نظریه واقعنماییِ گزارههای اسلامی به عنوان نظریه مختار مطرح شده است.حضرت آیت الله سبحانی (حفظه الله)
موسسه امام صادق(علیه السلام)فصلنامه کلام اسلامی2322-4592218320121121نقد مبانی هرمنوتیکی شلایرماخر295961791FAابوالفضل ساجدیمحمد حسین مختاریسید محمود مرتضوی شاهرودیJournal Article20180510با عطف توجه به ضرورت بررسی تطبیقی میان مبانی تفسیری هرمنوتیک با دانشهای تفسیری دنیای اسلام، و بایستگی تلاش برای پاسخگویی به این مبانی و یا استفاده از آنها، مقاله حاضر، تفکّرات هرمنوتیکی اندیشمند برجسته قرن نوزدهم «دانیل ارنست شلایرماخر» به بوته بحث و بررسی نهاده است. شلایرماخر با الهام از مکتب رمانتیسم، فهم متن را وابسته به درک فردیّت و ذهنیّت متکلّم میداند و برای کسب آن، بازسازی تمام زندگی مؤلّف را همراه با روش حدس و مقایسه پیشنهاد میکند. با تأمل در این مبانی و نظریات مطرح در دانش اصول فقه روشن میشود که افراطهای شلایرماخر از روش عقلایی فهم متن خارج بوده، التزام به این امور مخاطب را در فهم معنای مراد متکلّم با بن بست مواجه ساخته، یا به انحراف میکشاند. مقاله حاضر با بررسی انتقادی دیدگاههای شلایرماخر، تلاش میکند راه حلهای مناسب جهت مقابله با چالشهای برخاسته از این نظریات در راه فهم متون دینی را ارائه نماید.حضرت آیت الله سبحانی (حفظه الله)
موسسه امام صادق(علیه السلام)فصلنامه کلام اسلامی2322-4592218320121121پاسخ ابنسینا به پارادوکس عنایت الهی و وجود شرّ در عالم617961792FAمحمد محمد رضاییحسین رهنمائیJournal Article20180510مقوله شرّ از بزرگترین چالشهایی است که در طول قرون متمادی توجه فیلسوفان الهی را به خود جلب نموده است. وجود شرّ در جهان به عنوان نقضی بر حکمت یا وحدت، و حتی بر وجود خدا از سوی برخی فیلسوفان ملحد، و یا برخی متألّهان شکّاک مطرح شده است. این مسئله آنگاه عیانتر رخ مینماید که خداوند به صفاتی از قبیل عدالت، خیرخواهی و مهربانی متصف شود و یا خلقت عالم بر اساس علم عنائی حق، توجیه گردد. مقاله حاضر در صدد است تا با بررسی آثار ابنسینا، نحوة نگرش وی به مسئله شرّ و نیز پاسخها و راهحلهای او در این زمینه را مورد بازبینی قرار دهد. از دیدگاه ابنسینا، وجود انواع طبیعی و بشری شرّ، لازمه مراتب هستی است و حذف آن منجر به انقلاب در ذات اشیاء و یا حذف بخشهای زیادی از عالم خواهد گردید و این هر دو، خود نوعی شرّ و نقص در خلقت محسوب میشوند، شرّی که به مراتب از شرّ مورد سؤال بدتر است. بر این اساس، بین وجود شرّ و حکمت و علم عنائی الهی، هیچ منافاتی وجود ندارد.حضرت آیت الله سبحانی (حفظه الله)
موسسه امام صادق(علیه السلام)فصلنامه کلام اسلامی2322-4592218320121121حدیث غدیر و شبهه شکایت از امیرالمؤمنین(ع)نزد پیامبر اکرم(ص)8110061793FAعزّالدین رضانژادمهدی رادفرJournal Article20180510حدیث غدیر یکی از مهمترین نصوص امامت امیرالمؤمنین7 است. یکی از شبهاتی که دربارة این حدیث مطرح شده، این است که غرض پیامبر اکرم9 از ایراد خطبه غدیر، تأکید به لزوم محبت امیرالمؤمنین7 در پاسخ به شکایات برخی از مسلمانان بود، که در سفر یمن با ایشان همراه بودند. مقاله حاضر با بررسی سفرهای امیرالمؤمنین7به یمن، تفاوتهای زمانی، مکانی و محتوایی شکایتهای مزبور با حدیث غدیر را آشکار ساخته است.حضرت آیت الله سبحانی (حفظه الله)
موسسه امام صادق(علیه السلام)فصلنامه کلام اسلامی2322-4592218320121121آیه مخلّفین و مسأله خلافت از دیدگاه متکلّمان و مفسّران اسلامی10113061796FAحامد دژآبادیJournal Article20180510برخی از مفسّران و متکلّمان اهلسنّت کوشیدهاند برای وقایع پس از رحلت پیامبر اکرم9 مستندات قرآنی بیابند. از جمله مستندات ایشان، آیه شانزدهم سوره فتح است. از نظر ایشان، آیه مزبور در خصوص خلافت و حقّانیّت خلافت ابوبکر و دیگر خلفاء از جایگاه خاصی برخوردار است. از قرار معلوم اختلاف در تعیین مصداق دو تعبیرِ «قوم» و «داعی» در عبارت <strong>(سَتَدعُونَ)</strong> که در آیه شریفه وجود دارد، خاستگاه اختلاف مفسّران مکتب اهلبیت: و مکتب خلفاء در تفسیر آن بوده است. بر این اساس، روشن شدن مصادیق این دو تعبیر، بسیاری از اختلافات تفسیری پیرامون این آیه را حل خواهد کرد. مفسّران اهلسنّت معتقدند منظور از «قوم» در آیه شریفه، «بنوحنیفه» هستند، که از اقوام و یاوران مسیلمه کذّابند، و مقصود از «داعی» نیز ابوبکر است. از دیدگاه شیعه امّا، منظور از «قوم» قوم هوازن و ثقیف و مقصود از «داعی» نیز پیامبر اکرم9میباشد و این آیه به هیچ وجه ارتباطی با ابوبکر و موضوع خلافت ندارد. حضرت آیت الله سبحانی (حفظه الله)
موسسه امام صادق(علیه السلام)فصلنامه کلام اسلامی2322-4592218320121121Al-Jami'ah and the knowledge of Imamصحیفة جامعه و علم امام13114761798FAمحمدتقی شاکررضا برنجکارJournal Article20180510Shi'a School of thought believes that an Imam has a connection with the Divine Knowledge and is endowed with it so the knowledge of Shi'a Imams is beyond the ordinary knowledge but has its especial channels and sources.
The topic of "Shi'a leaders' sources of knowledge and wisdom" can be followed by the study of the Qur'anic verses and the Islamic narrations posed in this matter. A book called al-Jami'ah has been introduced as one of Imam's sources of knowledge. This book has been written by the commander of the faithful (Imam Ali) on many pieces of skin in the time of the holy Prophet of Islam. An inquiry in many narrations that quoted in this field, indicates to transformation of an expanded comprehensive knowledge which makes the Imam needless of others but the others in need in him for gaining the facts of Islamic rules and their problems. This scroll is a sign indicating to the fact that the holy prophet (p.b.u.h) conveyed the lawful and unlawful of Islam perfectly.مکتب تشیع، امام7 را دارای ارتباط و آگاهی از علم الهی میداند، و بر این باور است که دانشِ پیشوایان شیعه:، فراتر از علم عادی، دارای مجاری و مبادی خاص میباشد.موضوع منابع دانش و سرچشمه معرفت پیشوایان شیعه:، با بررسی آیات و روایات مطرح در این مسئله، قابل پیگیری است.در روایات، از جمله منابع علم امام،کتابی بنام جامعه دانسته شده است. نگارش این نوشته در زمان پیامبر9، توسط امیرالمومنین7، بر روی قطعات متعددی از پوست انجام پذیرفته است. جستاری در روایاتِ فراوانِ این حوزه، نشان از انتقال دانشی گسترده و جامع دارد که امام7 را از دیگران بینیاز، و مردم را برای بهدست آوردن حقایق احکام و مسائل خود، نیازمند به امام مینماید. این صحیفه نشانهای بر عرضة کامل حلال و حرام توسط پیامبر اعظم9 میباشد.https://www.kalamislami.ir/article_61798_c87ae4fbc3c0f758165096ab967604b9.pdfحضرت آیت الله سبحانی (حفظه الله)
موسسه امام صادق(علیه السلام)فصلنامه کلام اسلامی2322-4592218320121121نشانههای معاد جسمانی در عهد قدیم و عهد جدید14916861799FAفروغ السادات رحیم پورشکوه منظمJournal Article20180510اعتقاد به معاد در تمام ادیان آسمانی، عنصری اساسی است و یکی از اصول زیربنایی آنها را تشکیل میدهد؛ اما در مورد کیفیّت معاد و اینکه صرفاً جسمانی است یا صرفاً روحانی، یا هم جسمانی و هم روحانی، میان اندیشمندان اختلاف نظر وجود دارد. با تأمل در عهد قدیم استنباط میشود که معاد انسانها روحانی-جسمانی است و روز قیامت روح به همراه بدنِ جسمانی محشور خواهد شد. در عهد جدید نیز زنده شدن مردگان و معاد جسمانی در کنار معاد روحانی مطرح شده و به منزله یک اعتقاد اساسیِ مسیحیت، مورد تأکید قرار گرفته است. در همین راستا، مقاله حاضر به بررسی، مقایسه و تطبیق معاد جسمانی در عهد قدیم وعهد جدید پرداخته و مؤیدات بازگشت روح به بدن، در این دو کتاب را، مورد مطالعه قرار داده است