%0 Journal Article %T آیه مخلّفین و مسأله خلافت از دیدگاه متکلّمان و مفسّران اسلامی %J فصلنامه کلام اسلامی %I حضرت آیت الله سبحانی (حفظه الله) موسسه امام صادق(علیه السلام) %Z 2322-4592 %A دژآبادی, حامد %D 2012 %\ 11/21/2012 %V 21 %N 83 %P 101-130 %! آیه مخلّفین و مسأله خلافت از دیدگاه متکلّمان و مفسّران اسلامی %K آیه 16 سوره فتح %K خلافت %K مخلّفین %K ابوبکر %K اهل‏سنّت %K شیعه %R %X برخی از مفسّران و متکلّمان اهل‏سنّت کوشیده‏اند برای وقایع پس از رحلت پیامبر اکرم9 مستندات قرآنی بیابند. از جمله مستندات ایشان، آیه شانزدهم سوره فتح است. از نظر ایشان، آیه مزبور در خصوص خلافت و حقّانیّت خلافت ابوبکر و دیگر خلفاء از جایگاه خاصی برخوردار است. از قرار معلوم اختلاف در تعیین مصداق دو تعبیرِ «قوم» و «داعی» در عبارت (سَتَدعُونَ) که در آیه شریفه وجود دارد، خاستگاه اختلاف مفسّران مکتب اهل‏بیت: و مکتب خلفاء در تفسیر آن بوده است. بر این اساس، روشن شدن مصادیق این دو تعبیر، بسیاری از اختلافات تفسیری پیرامون این آیه را حل خواهد کرد. مفسّران اهل‏سنّت معتقدند منظور از «قوم» در آیه شریفه، «بنوحنیفه» هستند، که از اقوام و یاوران مسیلمه کذّابند، و مقصود از «داعی» نیز ابوبکر است. از دیدگاه شیعه امّا، منظور از «قوم» قوم هوازن و ثقیف و مقصود از «داعی» نیز پیامبر اکرم9می‏باشد و این آیه به هیچ وجه ارتباطی با ابوبکر و موضوع خلافت ندارد.  %U