TY - JOUR ID - 61707 TI - تقریرهای سینوی برهان صدّیقین JO - فصلنامه کلام اسلامی JA - JIT LA - fa SN - 2322-4592 AU - امامی نیا, محمدرضا AD - Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 23 IS - 91 SP - 9 EP - 40 KW - برهان صدّیقین KW - طریق صدّیقین KW - فارابی KW - ابن سینا و تابعین ابن سینا DO - N2 - برهان یا طریق صدّیقین، روش حکمای الهی برای اثبات وجود واجب متعال است که در آن وجود محض یا موجود مطلق ملاحظه می‎شود، نه فعل الهی و احوال آن همچون امکان، حدوث و حرکت. صدّیق بر وزن فِعّیل بوده، و برای مبالغه در صدق به کار می‎رود، و مراد حکما از آن، کسی است که برای اثبات وجود واجب متعال صرفا موجود یا وجود را ملاحظه می‎کند، و به فعل الهی و احوال آن نظر ندارد. فارابی اوّلین حکیمی است که در کتاب «فصوص الحکم» به این روش اشاره، و آن را از کریمه: ]أَوَ لَمْ یَکْفِ بِرَبِّکَ أَنَّهُ عَلى‏ کُلِّ شَیْ‏ءٍ شَهیدٌ[ اقتباس کرده است. ابن سینا به طور گسترده در آثار خود این برهان را تقریر کرده، و اوّلین بار آن را به «صدّیقین» نسبت داده است. در گذر ایّام، بسیاری از بزرگان حکمت، کلام و عرفان از تقریر ابن سینا متأثّر بوده، و در آثار خود یا عین این تقریر را بازگو کرده، یا با الهام از مبانی اندیشه‎ی وی، تقریر جدیدی را ابداع نموده‎اند‎. این تقریرات را می‎توان در سه گروه دسته بندی کرد: تقریر برهان بر مبنای بطلان دور و تسلسل؛ تقریر برهان بر مبنای بطلان دور و تقریر برهان بی نیاز از بطلان دور و تسلسل.  UR - https://www.kalamislami.ir/article_61707.html L1 - ER -