برهان حرکت یکی از با سابقهترین برهانهایی است که فلاسفه الهی برای اثبات مبدأ هستی اقامه کردهاند. ارسطو نخستین فیلسوف الهی است که برهان حرکت را به صورت روشن مطرح کرده است؛ از این رو به برهان ارسطویی شهرت یافته است. برهان حرکت در فلسفه و الهیات اسلامی نیز مورد توجه قرار گرفته و به گونههای مختلف تقریر و تبیین شده است. این تقریرها بر اساس مطلق حرکت از حیث فاعلی و غایی، حرکت نفوس فلکی و نفوس انسانی، و حرکت جوهری استوار گردیده است. تقریر برهان حرکت بر اساس حرکت نفوس فلکی به دلیل نادرستی مبنای علمی و فلسفی آن ناتمام است، ولی تقریرهای دیگر در مجموع قابل دفاع میباشد؛ اگر چه از جهت اتقان و إحکام و نتیجه یکسان نمیباشند. تقریرهای درست برهان حرکت در ابطال اندیشههای ماتریالیستی و اصالت طبیعی کامیاباند؛ ولی وجود واجب الوجود بالذات و کمال مطلق و نامتناهی را اثبات نمیکنند.